"Command line" giriş
Command line komputeri istifadə etmək üçün olan bir istifadəçi interfeysidir. Command line vasitəsi ilə biz müəyyən əmrlər daxil edirik və bu əmrlərlə bizə kompüterimizi siçanla nisbətdə daha effektiv istifadə etməyə imkan verir.
"Command Line" vasitəsi ilə biz kompüterimizdə nələr edə bilərik?
Bu sualın cavabı demək olar ki, "hər şey"-dir. Bunlara sənəd sistemindəki dəyişikliklər, müəyyən konfiqrasiyların quraşdırılması, və s. də aiddir.
Biz bu kursda Mac və Linux əsaslı əməliyyat sistemlərində istifadə olunan command line (bundan sonra "CL") ilə tanış olacağıq. Windows istifadə edənlər də bu resursdan faydalana bilər. (Windows olan fərqliliklər qeyd olunacaq.)
Bu kursda CL istifadəsi ilə ilkin formada tanış olacağıq. Lakin CL bu kursda öryəndiklərimizdən çox daha artığını etməyə malikdir. CL vasitəsi ilə biz öz tapşırıqlarımızın avtomatlaşdırılması, fərqli lokasiyalarda olan kompüterdə müəyyən əməliyatların icra olunması və s üçün də müəyyən kodlar yaza bilərik.
When it comes to security, auditing and tracking changes in 23799 lines of code responsible for important security primitives is a significant challenge. While dependencies were carefully managed, that doesn’t take away the fact that every dependency is a potential security vulnerability in a significant supply chain used for sensitive code.
``` Bura şəkil əlavə et hansı ki içində folderlər və sənədlər olsun. ```Elə isə CL (başqa sözlə terminal) açaq və istifadə etməyə başlayaq. CL istifadə etmək üçün müəyyən açar sözlər öyrənəcəyik, bunları kodlar və ya əmrlər də adlandıra bilərik.
Naviqasiya əmrləri
İlk öyrənəcyimiz əmr qrupu naviqasiya ilə əlaqəli əmrlər qrupundan olan ls əmridir.
ls - olduğumuz qovluqda olan fileları və qovuqları göstər``` şəkil hansı kı fileları görsənir. ```pwd - hazırda içində olduğumuz qovluğun sənəd sistemimizdəki lokasiyasını göstərir.pwd “print working directory.” mənasını verir. outputs the name of the directory you are currently in, called the working directory
pwd - hazırda içində olduğumuz qovluğun sənəd sistemimizdəki lokasiyasını göstərir.cd - olduğumuz qovluqda dəyişməyə imkan verirBu qovluqlar pəncərəsində hər hansı qovluq iconuna klikləməklə eyni funksiyanı yerinə yetirir. Lakin cd əmri tək açar sözlə işləmir, bu əmr eyni zamanda proqramlaşdırmada geniş istifadə olunan arqument anlayışı ilə birlikdə istifadə olunur, yəni biz qovluğu dəyişmək istədikdə, sadəcə cd əmri daxil etmirik eyni zamanda hansı qovluğa doğru dəyişmək istədiyimizi deyirik.
gif hansı ki klikləyirik hansısa folder-a daxil oluruq. şəkil hansı kı göstərir
ki harasa daxil olduq.
Lakin adından da göründüyü kimi (change directory) "cd" əmri sadəcə hansısa qovluğa daxil olmaq üçün deyil, eyni zamanda geri çıxmaq üçün də istifadə olunur. Olduğumuz qovluqdan bir əvvəlki (hansı ki, bizim hazırda içində olduğumuz qovluq o qovluğun içindədir) qovluğa qayıtmaq üçün aşağıdakı əmri istifadə edirik.
Bir az əvvəl "adından da göründüyü kimi" söz birləşməsi istifadə etdim. Bu proqramlaşdırmada öyrənən şəxs üçün olduqca vacib bir söz birləşməsidir. Nəyə görə? Çünki biz developerlar olaraq bilirik ki, bu əmr başqa bir developer tərəfdindən nə vaxtsa yazılıb. O developer bu əmrə ad seçərkən əgər "change directory" adı seçibsə, deməli, siz bundan artıq bilməlisiniz ki, bu əmr təkcə bir qovluğa daxil olmaq üçün istifadə olunmamalıdır və ya ən azı sizdə bunu araşdırmaq üçün şüphə yaranmalıdır.
Yuxarıdakı abzas xüsusi dizaynda yazılsın.
arqument haqqında öyrənmişən ls əmri ilə istifadə olunan arqumentlərdən birinə nəzər salaq. Bu arqument -a arqumentidir. ls -a əmri gizli folderları göstərmək üçün istifadə olunur.
